آخرین منبع اطلاعاتی نسبتا جامع درباره جمعیت به تفکیک گروه های سنی، مربوط به مرکز آمار ایران است. این مرکز هر 5 سال یکبار اقدام به جمع آوری اطلاعات جمعیت سراسر ایران می نماید. تمامی ارقام ریز و درشت به همراه جزئیات نه چندان شفاف طی آخرین فایل پی دی اف "گزیده نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن 1390" در مرکز آمار ایران قابل دسترسی است. با ثابت در نظر گرفتن نرخ رشد جمعیت در ایران طی 5 سال اخیر، می توان به صورت تخمینی جمعیت 79 میلیون و 800 هزار نفری را برای سال 1395 پیش بینی کرد. از کل جمعیت ایران حدود 17 میلیون و 560 هزار نفر آن( یعنی 22 درصد از کل جمعیت) بین 6 تا 19 سال سن داشته و نیازمند آموزش می باشند.

با توجه به نزدیک شدن ماه مهر و آغاز سال تحصیلی جدید در ایران، شبکه به اصطلاح ملی مدارس ایران "رشد" که شبكه جامع آموزشي و پرورشي است، تعداد دانش آموزان دختر و پسر، تعداد مدارس و حتی تعداد کلاس ها را به تفکیک استان ها و با نام و لیست مدارس موجود منتشر می کند. شبکه رشد خود را بسته جامع آموزشی کشور می داند که در جهت اهداف و برنامه های نژادپرستانه حکومت جمهوری اسلامی ایران حرکت می کند. طبق لیست منتشر یافته از طریق همین شبکه امسال جمعا و حدود 14 میلیون و 300 هزار دانش آموز بین 6 الی 19 سال در مدارس ثبت نام کرده اند. در حالت خوشبینانه بیش از 3 میلیون 250 هزار کودک و نوجوان بین 6 الی 19 ساله ( یعنی 18.5 درصد این جمعیت) از قشر کودکان از تحصیل محروم هستند! درحالیکه بیشتر اقتصاددانان و جامعه شناسان تعداد کودکان کار و محروم از تحصیل را دوبرابر این آمار تکان دهنده تخمین زده اند که به احتمال ممکن این رقم به 7 میلیون نفر می رسد. در ایران تعداد کودکان کار در حال افزایش است و هیچ آمار دقیق و درستی درباره کودکان محروم از تحصیل قابل دسترسی نیست. انجمن حمایت از کودکان کار به عنوان یک نهاد غیر دولتی و یا شبکه رشد هیچ گزارشی از کودکان محروم از تحصیل و دستان کوچک کارگری منتشر نکرده است.

سازمان جهانی کار تعداد کودکان محروم از تحصیل را 250 الی350 میلیون نفر در سال گزارش داده است. از این تعداد 120 الی 150 میلیون کودک به کار تمام وقت مشغول هستند. بیش از 60 درصد کودکان کار در آسیا زندگی می کنند. کودکانی که به جای تحصیل و گذراندن دوران کودکی مجبور به انجام کارهای سخت هستند. عوامل پیچیده ای در شیوع کار کودکان دخالت دارند. مشکلات در ساختار خانواده، فقر، عدم ثبات اقتصادی در جامعه، جنگ، هزینه های تحصیل و سیستم آموزشی نادرست مجموعه ای از عوامل مهمی هستند که باعث مشغول بکار کودکان زیر 18 سال می شوند.

باید توجه داشت که با در نظر گرفتن این که بیشتر استانهای آزربایجان جنوبی با اینکه تولید کننده سنتی هستند، کودکان بیشتری به بهانه تولید بیشتر در خانه و کارگاه های سنتی نظیر قالیبافی، دامداری، کشاورزی، آجرپزی و... به کار گرفته می شوند. در حالت خوشبینانه نزدیک به 20 درصد کودکان و نوجوانان آزربایجان از خدمات آموزش محروم هستند.

کودکان زیر 18 سال قشر آسیب پذیر جامعه هستند. آنان جمعیت غیرفعال و مصرف کننده جامعه می باشند که باید دوره آموزش خود را سپری کنند. کودکان کار در شرایط خطرناک و محیط های نامناسب با دستمزد کم مشغول به کار هستند. درحالیکه آموزش تا مقطع متوسطه باعث می شود کودکان در آینده با آگاهی کامل فردی و اجتماعی تصمیم گیری و عمل کنند. مدرسه رفتن برای کودکان کار یک انتخاب نیست. هزینه آموزش بر دوش خانواراست و اینکه کودکان در صورت تحصیل، فرصت کار کردن برای خانواده را از دست می دهند. از نظر قانونی کودکان کمتر از 14 سال نمی ‌توانند کار کنند. ولی چون تعداد کودکان کار در ایران زیاد است، نرخ بیکاری ایران از جمعیت فعال بالای 10‌ سال محاسبه شده  و دولت ایران با  دستکاری در آمار سعی می کند، نرخ بیکاری در کشور را پایین نشان دهند. همچنین این مسئله نشان می دهد که خانواده ها درآمد کافی ندارند و مجبور هستند برای گذراندن معاش خانواده کودکان را هم به کار بفرستند. در حقیقت همه کودکان کار به دلیل فقر خانواده شان کار می کنند.

از طرفی طبق قوانین حکومت ایران، آموزش کودکان در ایران اجباری نیست! چرا آموزش حداقل تا مقطع متوسطه در ایران اجباری نیست؟ چرا نفرستادن کودکان توسط والدین به مدرسه جرم به حساب نمی آید؟

کودکان و نوجوانانی که از خدمات آموزشی محروم برخوردار نیستند، اولین و مهمترین مشکل جامعه هستند. کودکان کار بخش ضعیف و ضربه پذیر جامعه به حساب می آیند و باید بیشتر قابل توجه قرار گیرند. هیچ کودکی به ضمیمه هیچ عذر و بهانه ای نباید از تحصیل و آموزش بدور باشد. حقیقت این است که کودکان و نوجوانان ما مظلوم ترین و باارزش ترین سرمایه و رشد و شکوفایی آینده اقتصاد آزربایجان هستند و نیاز به توجه بیشتر دارند.