«معامله قرن» احیاکننده آپارتاید بزرگ است، نظام سیاسی نژادپرستانه‌ای که باید در زباله‌دان تاریخ باقی می‌ماند. طرح ترامپ بلادرنگ منطقه بانتوستان را به ذهن متبادر می‌کند که سنگ‌بنای آپارتاید بزرگِ آفریقای جنوبی بود.

سه‌شنبه ۲۸ ژانویه/ ۸ بهمن: نشست خبری مشترک دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا و بنیامین نتانیاهوف نخست‌وزیر اسرائیل برای رونمایی از طرح موسوم به «معامله قرن»

در میان هیاهوی بسیار، دونالد ترامپ سرانجام از طرح صلح برای خاورمیانه که از مدت‌ها پیش همگان در انتظار آن بودند رونمایی کرد. طرح مذکور «معامله قرن» نام گرفت، چراکه بنا بود برای یکی از دشوارترین منازعه‌های جهان راه‌حلی عادلانه و منصفانه ارائه کند. اما این طرح درعوض کار بسیار متفاوتی انجام می‌دهد. «معامله قرن» احیاکننده آپارتاید بزرگ است، نظام سیاسی نژادپرستانه‌ای که باید در زباله‌دان تاریخ باقی می‌ماند.

براساس طرحِ صلح جدید دونالد ترامپ، به فلسطینی‌ها در محدوده سرزمینی خودمختاری داده خواهد شد که مشتمل است بر چندین قلمروی محصورِ غیرهمجوار که در سرتاسر کرانه غربی و غزه پراکنده شده‌اند. برقراری و کنترل امنیت در این قلمروهای محصور فلسطینی برعهده دولت اسرائیل خواهد بود و این دولت به کنترل مرزها، حریم هوایی، سفره‌های آب، آب‌های دریایی، و امواج الکترومغناطیسیِ فلسطین همچنان ادامه خواهد داد. اسرائیل اجازه خواهد یافت دره رود اردن و شهرک‌های کرانه باختری را به قلمرو الحاق کند. فلسطینی‌ها اجازه خواهند داشت رهبران سرزمین خود را انتخاب کنند، اما هیچ حق سیاسی‌ای در اسرائیل، دولتی که درواقع بر آنها حکمرانی می‌کند، نخواهند داشت.

دولت آتی فلسطین در طرح ترامپ

طرح ترامپ برای کنترل و جداسازی نژادی به‌شکل آزاردهنده‌ای آشنا به نظر می‌رسد. درواقع این طرح بلادرنگ منطقه بانتوستان را به ذهن متبادر می‌کند که سنگ‌بنای آپارتاید بزرگِ آفریقای جنوبی بود. «آپارتاید کوچک» اصطلاحی بود برای توصیف جداسازی نژادی در اتوبوس‌ها و تسهیلات عمومی؛ و «آپارتاید بزرگ» به قوانین ریزودرشتی اشاره داشت که موجب جداسازی سیاسی و سرزمینی سیاه‌پوستان و سفیدپوستان آفریقای جنوبی می‌شد.

شکل‌گیریِ منطقه بانتوستان، که نقش کلیدی‌ای در جداسازی سرزمینی و سیاسی گروه‌های نژادی داشت، به قانون اراضی سال ۱۹۱۳ و ۱۹۳۶ برمی‌گردد که مناطق حفاظت‌شده و جداگانه‌ای را برای جمعیت سیاه‌پوستان آفریقای جنوبی درنظر گرفتند. سپس در سال ۱۹۷۰، قانون شهروندی سرزمین‌های مادری بانتو جمعیت بومیان را به شهروندان قانونی بانتوستان تبدیل کرد و سیاه‌پوستان آفریقای جنوبی را از هرگونه حق‌وحقوق سیاسی‌ای در آفریقای جنوبی سفیدپوستان محروم ساخت. دولت آفریقای جنوبی دست به ایجاد منطقه بانتوستان زد تا بتواند ادعا کند که آفریقای جنوبی، کشوری با اکثریت جمعیت سیاه‌پوست، درواقع کشوری است با اکثریت جمعیت سفیدپوست. منطقه بانتوستان یک شعبده سیاسی بود؛ تلاش نه‌چندان درلفافه‌ای برای دادنِ رنگ‌ولعاب دموکراتیک به یک حاکمیت قومی نژادپرستانه.

طرح ترامپ، همچون آپارتاید بزرگ آفریقای جنوبی، فلسطینی‌ها را در سرزمین‌های مادری غیرهمجوار (منطقه A و B و غزه) قرار داده و آنها را شهروندان سرزمین مادری خوانده، و به این ترتیب آنها را به لحاظ سیاسی و فیزیکی جداسازی کرده است. طرح ترامپ، همچون آپارتاید بزرگ آفریقای جنوبی، در قبال مسائل مدنی همچون آموزش و سلامت به سرزمین فلسطین خودمختاری می‌دهد، اما حوزه‌های حساس و حیاتی همچون تجارت، مهاجرت و امنیت تحت کنترل اسرائیل باقی خواهد ماند. مانند آپارتاید بزرگ آفریقای جنوبی، طرح ترامپ نیز یک شعبده سیاسی است؛ تلاشی نه‌چندان در لفافه در جهت اثبات این ادعا که اسرائیل، دولتی که تقریباً برتعداد برابری از یهودیان و مسلمانان حکمرانی می‌کند، درواقع کشوری است با اکثریت جمعیت یهودی. همچنین بازهم به‌مانند آفریقای جنوبی دوران آپارتاید، دولت ترامپ ادعا می‌کند که سرزمین‌های مادری یک راه‌حل موقتی است. زمانی‌که جمعیت بومی ثابت کند که آمادگی حکومت بر خویشتن را دارد، بالاخره یک روز چیزی شبیه دولت به آنها داده خواهد شد.

دولت ترامپ تلاش خواهد کرد، از طریق ترکیبی از سیاست‌های مالی چماق و هویج که از برخی از آنها در نشست اقتصادی بحرین در ماه ژوئن گذشته پرده‌برداری شد، فلسطینی‌ها را وادار به پذیرش «طرح صلح» و اعلام استقلال درون سرزمین مادری‌شان کند ، درست همان‌طور که دولت آپارتاید آفریقای جنوبی زمانی سعی کرد جمعیت سیاه‌پوستان بومی را وادار به اعلام استقلال در بانتوستان‌شان سازد. با آنکه رهبران وابسته و سرسپرده برخی از بانتوستان‌ها درواقع اعلام استقلال کردند، اما آپارتاید آفریقای جنوبی نهایتاً شکست خورد، چراکه رهبران محلی، ازجمله کنگره ملی فریقا و نلسون ماندلای اسطوره‌ای، کارزار جهانیِ قاطعانه و قدرتمندی را برضد آپارتاید به راه انداختند.

طرح ترامپ «معامله قرن» نام گرفت چراکه بنا بود صلح و کرامت را برای مردمان خاورمیانه به ارمغان آورد. درعوض، «طرح صلح» دقیقاً خلاف این را انجام می‌دهد و آپارتاید را احیا می‌کند، نظام سیاسی نژادپرستانه‌ای که باید در زباله‌دان تاریخ باقی می‌ماند.

طرح صلح ترامپ نمی‌تواند و نباید محقق شود، چراکه به اسرائیلی‌ها توهم امنیت را می‌دهد حال‌آنکه در واقعیت آنها را در تله رژیم بی‌ثباتی برپایه ستم نژادی می‌اندازد. طرح صلح ترامپ نمی‌تواند و نباید پیاده شود زیرا تجاوز آشکاری است بر حقوق و کرامت مردم فلسطین و به‌احتمال فراوان و براساس معاهده رُم جنایتی علیه بشریت. طرح صلح ترامپ نمی‌تواند و نباید پیاده شود چراکه ورای تمام این زرق‌وبرق‌ها، «معامله قرن» حقیقتاً همان آپارتاید است.