یانوارین ۳۱-جی گونو آذربایجان خالق جمهورییتی‌نین(AXC) قوروجولاریندان بیری اولان محمد امین رسول‌زاده‌نین ۱۳۴_جو دوغوم گونودور.

محمد امین رسول زاده ۱۸۸۴-جو ایل یانوارین ۳۱-ده باکی‌نین نوواخانی کندینده، تانینمیش روحانی عایله‌سینده دوغولوب.

او گنج یاشلاریندان سیاسی پروسئس‌لره قوشولوب و موخالیف سیاسی قوروملارین یارادیلماسیندا ایشتیراک ائدیب‌.

محمد امین رسول‌زاده موساوات پارتیا‌سینین قوروجولاریندان اولوب.

۱۹۰۸-جی ایلده محمد امین رسول‌زاده چار اۆصول ایداره‌سی طرفیندن اونون حبس اولونماسی تهلوکه‌سی ‌ایله علاقه‌دار باکی‌نی ترک ائدرک ایرانا گئدیر.

او ۱۹۱۰-جو ایلده ایران دئموکرات پارتیاسی‌نین اساسی‌نی قویور. همچین “ایران نو” و “ایران آهات” قزئته‌لرینین باش رئداکتورو اولوب.

چار ایمپریاسی‌نین داغیلماسی‌ایله ۱۹۱۸-جی ایل‌ده شرق‌ده ایلک رئسپوبلیکانین -AXC-نین یارادیلماسیندا ایشتیراک ائدیب.

۱۹۱۷-جی ایلین پاییزیندا محمد امین رسول‌زاده روسیا پارلامئنتینا آذربایجان و تورکیستان میللت وکیلی سئچیلیب.

ائله همین ایل موساوات پارتیاسی‌نین صدری اولوب.۱۹۱۸-جی ایل مایین ۲۷-ده سئیمین موسلمان(میللی موسلمان کمیته‌لر) فراکسیاسینا داخیل اولان موختلیف پارتیالارین عضولریندن عیبارت اولان آذربایجان میللی شوراسی یارادیلیب و سس چوخلوغو ایله محمد امین رسول‌زاده صدری سئچیلیب. بونونلادا فتعلی‌خان خویسکی‌نین باشچیلیغی‌ایله آذربایجان دئموکراتیک رئسپوبلیکاسی حوکومتی یارادیلیب.

۱۹۲۰-جی ایل آپریلین ۲۵-ده بلشئویک روسیایی آذربایجانی ایشغال ائدیب. محمد امین رسول‌زاده آذربایجانین ایشغالینا آچیق اعتیراض ائدن‌لردن اولوب. او حبس ائدیلیب ، داها سونرا موسکووایا آپاریلیب. موسکووادان ایسه گیزلین موحاجیرته گئدیب‌.

۱۹۳۲-جی ایلدن محمد امین رسول‌زاده‌نین فعالییتی‌نین آوروپا دؤورۆ باشلاییر.

بو ایل‌لرده او آلمانیادا “ایستیقلال” قزئتینی، “قورتولوش” ژورنالی‌نی نشر ائتدیریر، پولشادا ایسه میللی آذربایجان نشرییاتینی یارالدیب پولیاک دیلینده ” آذربایجان مۆستقیل‌لیک اوغروندا موباریزه‌ده” کیتابینی چاپ ائتدیریر.

اونون “بیر کره یوکسه‌لن بایراق بیرداها ائنمز!” ایفاده‌سی ۲۰-جی عصرده آذربایجاندا موستقیل‌لیک حرکاتینین شوعاری اولوب.

رسول زاده دوورونون بیر چوخ متبوع اورقانلاریندا یازیلارلا چیخیش ائدیب. ” آچیق سؤز٬ قزئتینی، موحاجیرت‌ده ” آذری تورکو”، “اودلو یورد” ژورنال‌لارینی، “بیلدیریش”، قزئتینی نشر ائتدیریب.

عصریمیزین سیاووشو”, “آذربایجان شاعیری نیظامی”، “چاغداش آذربایجان ادبییاتی”، “چاغداش آذربایجان تاریخی” وسایره. اثرلرین موَلیفی‌دیر.

محمد امین رسول‌زاده ۱۹۵۵-جی ایل مارتین ۶-دا تورکیه‌نین آنکارا شهرینده وفات ائدیب، “عصری” مزاریستانلیغیندا دفن اولونوب.