آذوح: 500 شرکت بزرگ ایران طبق سنت هر سال دیروز در نوزدهمین سال رتبه‌بندی 100-IMI معرفی شدند که این رتبه بندی نشان دهنده وضعیت اقتصادی استان ها می‌باشد.

۵۰۰ شرکت بزرگ ایران طبق سنت هر سال دیروز در نوزدهمین سال رتبه‌بندی ۱۰۰-IMI معرفی شدند. این شرکت‌ها که بر اساس اطلاعات سال مالی گذشته و با احتساب میزان فروش طبقه‌بندی می‌شوند، نمادی از غول‌های اقتصادی کشور هستند. مطابق اعلام سازمان مدیریت صنعتی، حجم فروش صد شرکت اول سال ۹۵ براساس اطلاعات مالی سال گذشته بیش از ۵۶۰ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به سال قبل ۴/ ۰ درصد افزایش یافته است. ۱۵ شرکت بالای فهرست نیز ۵/ ۴۹ درصد جمع فروش صد شرکت را شکل می‌دهد که نشان‌دهنده درجه تمرکز در وضعیت شرکت‌های بزرگ ایران است. نتایج این گزارش همچنین نشان می‌دهد فروش شرکت اول فهرست نسبت به فروش شرکت صدم ۹/ ۳۵ برابر است.

با توجه به رتبه‌بندی امسال که از سوی سازمان مدیریت صنعتی منتشر شده، ۱۰ شرکت اول رتبه‌بندی سال ۱۳۹۵ به ترتیب: بانک ملی ایران (هلدینگ)، شرکت صنایع پتروشیمی خلیج فارس (هلدینگ)، بانک ملت (هلدینگ)، شرکت سرمایه‌گذاری غدیر (هلدینگ)، شرکت ایران خودرو (هلدینگ)، بانک پارسیان (هلدینگ)، بانک تجارت (هلدینگ)، شرکت گروه گسترش نفت گاز پارسیان (هلدینگ)، شرکت سرمایه‌گذاری صندوق بازنشستگی کارکنان صنعت نفت (هلدینگ) و شرکت پالایش نفت بندرعباس هستند. نتایج این گزارش نشان می‌دهد فروش شرکت اول فهرست نسبت به فروش شرکت صدم ۹/ ۳۵ برابر بزرگتر است. از سوی دیگر ۱۰ شرکت ابتدای فهرست، فروشی معادل ۸/ ۱۹ برابر فروش ۱۰ شرکت انتهای فهرست دارند. ۱۵ شرکت بالای فهرست نیز ۵/ ۴۹ درصد جمع فروش صد شرکت را شکل می‌دهد که نشان‌دهنده درجه تمرکز در وضعیت شرکت‌های بزرگ ایران است. متولیان رتبه‌بندی شرکت‌ها این موضوع را نیز یادآوری می‌کنند که در اقتصاد ایران، مانند بسیاری از اقتصادهای در حال توسعه، قیمت‌ها منعکس‌کننده تمامی واقعیات اقتصادی نیستند. وجود یارانه‌های مختلف، دخالت‌های دولت در کنترل قیمت‌ها و مواردی از این قبیل، موجب انحراف قیمت‌ها می‌شود و لذا قیمت‌ها قادر نیستند وضعیت واقعی رشد یک شرکت را نشان دهند.

مثلا رشد فروش یک شرکت در یک اقتصاد سالم نشان دهنده افزایش قیمت محصول فروش رفته و مقدار عددی محصولات فروخته شده است. از آنجا که افزایش قیمت اساسا ناشی از افزایش کیفیت محصولات تولیدی است، در این صورت افزایش فروش، نشان دهنده رشد واقعی و سالم این شرکت‌ها است. در حالی که در اقتصاد ایران بخشی از تغییر قیمت‌ها یا ناشی از وجود بازارهای انحصاری یا ناشی از دخالت‌های دولت در تعیین قیمت محصولات شرکت‌های تولیدی است؛ بنابراین باید در مقایسه فروش شرکت‌ها و رتبه‌بندی آنها از نظر فروش این مقوله را در نظر داشت. مشکل انحرافات قیمتی نه‌تنها مشکل فهرست رتبه‌بندی ۱۰۰-IMI است، بلکه در هر نوع آمار اقتصادی خود را نشان می‌دهد. حساب‌های ملی، سبد مصرف خانوار، بودجه دولت و آمارهای مشابه همه انحرافات قیمتی را در خود دارند و تمامی واقعیت‌های اقتصادی را منعکس نمی‌کنند.

در این میان، طبیعی است که با کاهش دخالت‌های دولت و آزاد شدن تجارت، قیمت‌ها به سمت شفافیت و سلامت بیشتری حرکت خواهند کرد. با توجه به عمومیت فهرست شرکت‌های برتر ایران و وجود انواع شرکت‌های تولیدی و خدماتی شرکت‌کننده در این رتبه‌بندی، جهت همگن کردن رقم فروش این شرکت‌ها، در مورد اکثر شرکت‌های تولیدی و خدماتی رقم فروش خالص آنها منظور می‌شود، در مورد بانک‌ها از مجموع درآمدهای مشاع و غیرمشاع آنها استفاده می‌شود و مجموع درآمدهای بیمه‌ای و درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری‌ها نیز درمورد شرکت‌های بیمه‌ای لحاظ می‌شود.

اما نکته جالب این لیست حضور جزئی شرکتهای آذربایجان شرقی و غربی، اردبیل، زنجان می‌باشد که تنها ۱۶ شرکت از این چهار استان در این لیست نامبرده شده است بطوریکه در ۱۰۰ شرکت برتر کشور از این چهار استان تنها پتروشیمی تبریز با رتبه ۸۹ قرار دارد و از استان آذربایجان غربی تنها شرکت مخابرات با رتبه ۲۵۷ مشاهده می شود.

شرکتهای حاضر از چهار استان مذکور در این لیست بصورت زیر است:

آذربایجان شرقی:

۸۹ – شرکت پتروشیمی تبریز

۱۲۰ – شرکت تراکتورسازی ایران

۲۵۰ – شرکت مخابرات استان آذربایجان شرقی

۲۶۸ – شرکت کارخانجات سیمان صوفیان

۳۵۸ – شرکت آهنگری تراکتورسازی ایران

۳۵۹- شرکت زمزم آذربایجان

۳۸۲- شرکت شهرسازی و خانه سازی باغمیشه

۳۹۱ – شرکت سرمایه گذاری مسکن شمالغرب

آذربایجان غربی:

۲۵۷ – شرکت مخابرات استان آذربایجان غربی

اردبیل:

۱۶۰ – شرکت مجتمع صنعتی آرتاویل تایر

۳۷۷- شرکت سیمان آرتا اردبیل

۴۷۹ – شرکت مخابرات استان اردبیل

زنجان:

۲۱۸ – شرکت ترانسفورماتور توزیع زنگان

۴۳۹- شرکت صنایع بهداشتی ساینا

۴۸۲ – پالایش روغن های صنعتی زنگان

۴۹۸ – شرکت مخابرات استان زنجان